درمان زخم با زخم
اعتماد 1 بهمن 1390
در دو ماه گذشته شاهد تحولات مهمی در ترکیه از جمله عذر خواهی اردوغان از بابت کشتار درسیم بودیم. همراه با گامهای لرزان آنکارا برای ترمیم شکاف های موجود در جامعه ترکیه،خبر کشته شدن 34 تن دیگر از شهروندان کرد این کشور در "شرناک" توسط جنگنده های ارتش، بسیاری را شگفت زده و البته متاسف نمود.
در حالی که ترکیه علاقه مند است نقش آفرینی بیشتری در منطقه داشته باشد و حتی بر اساس آموزه های احمد داود اغلو تحت عنوان عمق استراتژیک در سطح جهانی،گام هایی برای حضور فعال بردارد چنین حوادثی نه تنها سهم سازنده ای در ثبات داخلی این کشور ایفاء نمی کند بلکه باعث رادیکال تر شدن فضای موجود در جامعه کرد تبارش، نیز می شود.
کردها نزدیک به نود سال است که در حال مبارزه برای خودگردانی یا رسمیت دادن به حضور خود در کشوری هستند که بعد از فروپاشی عثمانی و قرار داد لوزان به نام "ترکیه" در صحنه جهانی پدید آمد.آنها از همان ابتدا چنین نامی را نافی حضور پر رنگ خود در آناتولی می پنداشتند.با اینحال کوشش هایشان برای شناسایی و رسمیت ،تا کنون نتایج دلخواهشان را در بر نداشته.
در این سو ایرانیان به دلیل اشتراکات تمدنی و فرهنگی همواره نسبت به سرنوشت کردها، به ویژه کردهای ترکیه و عراق حساسیت بالایی دارند.از نظر مورخان،کردها حاملان بخشی از تمدن ایرانی در میان رودان و آناتولی به شمار می روند و می توانند در این حوزه تمدنی نقش فعال تری ایفاء نمایند اما محدودیت هایی که از سوی ترکیه بر فرهنگ و هویت آنان اعمال می شود مانع شکوفایی بیشتر این گروه می گردد.
ایرانی ها همیشه امیدوار بوده اند که دولت ترکیه بتواند آستانه تحمل خود را در خصوص پویایی فرهنگی کردها افزایش دهد و از تحلیل آنان در جامعه ترک چشم بپوشد.زیرا اگر قرار بود چنین اتفاقی رخ دهد تا کنون با توجه به اقدامات انجام شده در طی نود سال گذشته محقق می شد.پس به نظر می رسد ترکیه چاره ای جز به رسمیت شناختن دستکم حقوق فرهنگی برای کردها ندارد.صد البته که ایران علاقه ای به مخدوش شدن حاکمیت دولت ترکیه بر مرزها و استان های خود ندارد.هر اتفاقی در این خصوص، توازن و نظم منطقه ای را مورد هدف قرار می دهد.تمامیت سرزمینی ترکیه برای ایران مهم است به همان اندازه که تمامیت عراق از منظر ژئوپولوتیک دارای اهمیت است.اما جغرفیای فرهنگی کردستانات نیز برای ما اهمیت دارد زیرا برد اقتصادی و فرهنگی ایران در این حوزه قابل جستجو است.
از سوی دیگر تجربه کردها در ترکیه و جنس فشارهایی که تا کنون متحمل شده و می شوند،می تواند درسی باشد برای آن دسته از گروه های تروریستی و شبه تروریستی نواحی غربی و شمالغربی کشور که به تحریک ها و انگیزه های مختلف سلاح برداشته و امنیت ملی را به مخاطره انداخته اند.در ایران کمتر طیف سیاسی را می توان دید که مدعی دفاع از کردهای منطقه نباشد.از چپ تا راست همیشه یک همدلی خاصی با کردهای ترکیه و عراق دیده شده.دولت های ایران نیز حساسیت های خود را داشته اند.هر چند این حساسیت ها بیشتر بر کردهای عراق متمرکز بوده اما جامعه مدنی کشورمان با حسی فراتر از نوع دوستی به این گروه نگریسته که شاید بتوان نامش را "همدلی برادرانه" نهاد.جالب تر اینکه این همدلی به هیچ روی به معنای حمایت از سازمان های تروریستی مانند پ.ک.ک و شاخه های ماجراجوی آن نبوده است.نگاه ایرانی ها بیشتر معطوف به خود مردم کرد ترکیه است تا گروه ها و سازمان های خطرناکی که خط مشی خشونت آمیز و تروریستی را اتخاد کرده اند. حسی که بی شک ریشه در تاریخ مشترک و تعلقات فرهنگی و تمدنی در اعماق تاریخ دارد. اینکه دولت ترکیه تا چه اندازه خواهد توانست بر مشکلات و تناقض های خود فائق آمده و مدارای کافی برای مشارکت و رسمیت کردهای ترکیه به خرج دهد،پرسشی است که در سالهای آینده روشنتر خواهد شد.
سلام
بخش انتهایی مقاله
"اینکه دولت ترکیه تا چه اندازه خواهد توانست بر مشکلات و تناقض های خود فائق آمده و مدارای کافی برای مشارکت و رسمیت کردهای ترکیه به خرج دهد،پرسشی است که در سالهای آینده روشنتر خواهد شد."
تازه با سایت شما آشنا شده ام و آرشیوتان را جستجو نکرده ام ولی برایم جالب است شما که به همین راحتی از رسمیت کردهای ترکیه دفاع میکنید آیا در مورد رسمیت اعراب ایران، ترکمنهای ایران و . . . هم حرفی زده اید ؟